Permacultuur Nederland

Jeantosti CC-BY-SA-3.0

Prof. Dr. Otto Wilhelm Thomé Public domain

De jeneverbes is een wintergroene struik die tot 3 meter hoogte kan groeien. De struik is inheems in Nederland. 

De jeneverbes groeit zowel op droge als ietwat vochtige grond en heeft een voorkeur voor een plek in de halfschaduw en de zon. 

De struik heeft wintergroene stekelige naalden in kransen van drie.

De struik is tweehuizig, er zijn zowel losstaande mannelijke en vrouwelijke bloemen en er groeit maar 1 type bloemen op 1 plant. Het is daarom belangrijk om zowel mannelijke als vrouwelijke planten aan te planten als je vruchten met zaden wilt krijgen. De jeneverbes wordt bestoven door de wind. 

De groene besachtige kegel in juni rijpt in september-oktober van het tweede jaar tot blauwzwart aan de vrouwelijke struik. De besvomige kegelvruchten worden gebruikt voor het aromatiseren van gin, jenever, aquavit en Bénédictine. De drank jenever dankt zijn naam aan deze plant. Ook sommige bieren en zijn verantwoordelijk voor de typerende smaak van deze dranken. 

Gedroogde kegelvruchten wordt als specerij verwerkt in bijvoorbeeld marinades voor wild. Ook zuurkool wordt traditioneel met jeneverbes gekruid. Gekneusde bessen zijn een heerlijke smaakmaker bij vlees, vooral bij wild. De gedroogde bessen zijn vaak in een supermarkt te koop. Naast de bessen worden ook de naalden gebruikt, bijvoorbeeld bij het grillen van vis.

Jeneverbes wordt soms toegevoegd aan supplementen voor vochtafdrijving, zoals voor het verbeteren van de nierfunctie. De bessen worden ook gebruikt bij blaasontsteking en de olie bij reumatische klachten en zenuwpijnen.

De etherische olie van jeneverbes wordt onder meer gebruikt in badolie.