De belangrijkste set ontwerpprincipes van permacultuur gaat in op de factoren die ten grondslag liggen aan ecosystemen. Ook wel de ecologische hoofdfactoren genoemd. Dit zijn de zon, zoet water, de wind en tot slot de grond/aarde.
We beginnen bij de eerse ecologische hoofdfactor.
De zon
De zon levert de energie voor al het leven op aarde. Planten gebruiken deze energie om te groeien. Ze zetten met dank aan zonlicht, water en koolstofdioxide om in suikers. Dit proces wordt ook wel fotosynthese genoemd. Mensen en de meeste dieren zijn voor hun energiebehoefte afhankelijk van planten die ze eten om zo hun eigen lichaam in stand te houden en te laten groeien. Ook wij leven dus indirect op de energie van de zon.
De aarde draait in 365,25 dagen om de zon heen. Een volledige rondgang rond de zon wordt ook wel een jaar genoemd. Omdat de aardas iets uit het lood staat (23,44°) krijgen we in verschillende perioden in de jaarlijkse rondgang meer en minder energie van de zon. Dit zorgt voor de verschillende seizoenen die we in Nederland kennen, de lente, zomer, herfst en winter. Daarbij draait de aarde elke 24 uur om haar eigen as heen wat ons dagen (als we naar de zon gedraaid zijn) en nachten geeft (als we van de zon weggedraaid zijn).
Hoeveel zonne-energie er op jaarbasis beschikbaar is verschilt afhankelijk van waar je je op aarde bevindt. In onderstaande afbeelding een overzicht van de wereld.
En hieronder iets ingezoomd specfiek op Europa.
Hoeveel zonne-energie er jaarlijks beschikbaar is op een plek op de aarde bepaald grotendeels hoeveel planten er in potentie kunnen groeien. We zien dat Nederland ongeveer een derde hoeveelheid energie ontvangt als de meest zonrijke plaatsen op de wereld. En ongeveer de helft in vergelijking met de meest zuidelijke delen van Europa.
In Nederland is er relatief weinig zonne-energie beschikbaar als we kijken naar andere gebieden op de aarde. Het is daarom van belang om in je permacultuur ontwerp je te richten om de beschikbare zonne-energie die we krijgen zo goed en efficiënt mogelijk te gebruiken.
In onderstaande documentaire: The Global Gardener – Cool Climates, komen verschillende technieken aan bod hoe we de zon zo optimaal mogelijk kunnen benutten. De documentaire is in het Engels.
In onderstaande filmpje een korte illustratie hoe we de zon beter kunnen integreren met onze huizen en eventueel kassen.
Later in de cursus zullen we specifieker ingaan op hoe we de zon en warmte optimaal kunnen opvangen en vasthouden in het permacultuur systeem.
Maar eerst meer over de ander ecologische hoofdfactoren. Te beginnen met zoet water.
Ga door naar:
Zoet water
Een interessante manier om op een goedkope en passieve manier de zon te oogsten en de warmte vast te houden.
De Chinese zonnekas: een alternatief voor de glastuinbouw?
http://www.lowtechmagazine.be/2015/02/passieve-tuinbouwkas-zonne-energie.html
En van dezelfde website ook dit handige idee van de fruitmuur om op die manier de warmte goed vast te houden en het effect van de wind te minimaliseren.
De fruitmuur: stadslandbouw in de 17de eeuw
http://www.lowtechmagazine.be/2015/12/de-fruitmuur-stadslandbouw.html
Groentes het hele jaar door verbouwen met behulp van een kas die vastzit aan de zuidkant van het huis. Daarnaast zijn er vistanks geïnstalleerd om vissen te groeien en tevens de warmte op de slaan.
http://newalchemists.net/portfolio/bioshelter-arks/
Nog een buitengewoon interessante video over optimale zon en warmte opvang.
Sustainable Energy: Thermal Banking Greenhouse Design
https://www.youtube.com/watch?v=V0M6l3bnzZE
Nog een prachtige manier om de energie van de zon optimaal te benutten.
Eerste Zeeuwse woning met zonnedakpannen
http://www.omroepzeeland.nl/nieuws/2015-12-16/952240/eerste-zeeuwse-woning-met-zonnedakpannen#.VnnXQBXhCUk
Helaas is de video niet meer beschikbaar vanwege een copyright claim.
Dank voor de melding, ik heb een nieuwe gevonden.
Maar mocht dit nog eens gebeuren google dan op The Global Gardener – Cool Climates in de sectie video’s. Meestal komt er dan wel een werkende versie naar boven.
Family wraps home in greenhouse
to warm up Stockholm weather
https://youtu.be/30ghnDOFbNQ
“For example at the end of January it can be -2°C outside and it can be 15 to 20°C upstairs,” explains Sacilotto. He was inspired to build a house-in-a-greenhouse through his relationship with architect Bengt Warne who began designing the first Naturhus (Nature House) in 1974*.
Originally Sacilotto looked for an empty lot to build an entirely new Naturhus, but he eventually settled on an old summer house on the Stockholm archipelago. Using Warne’s design, he covered the small summer house, plus an addition, in 4 millimeter glass. The footprint of the greenhouse is nearly double that of the home, leaving plenty of room for a wrap-around garden, and since inside the bubble it’s a Mediterranean climate, the couple now grow produce atypical for Sweden (e.g. figs, tomatoes, cucumbers).
The favorite spot is the glass-covered roof deck. Since there’s no longer need for a roof, the couple removed it and now have a large space for sunbathing, reading or playing with their son on swings and bikes.
The greenhouse isn’t the only novel point to the Granmar-Sacilotto home. They are also completely independent from city sewage. Built by Sacilotto- an engineer by training-, the sewage system begins with a urine-separating toilet and uses centrifuges, cisterns, grow beds and garden ponds to filter the water and compost the remains.
* In the video, Granmar mentions architect Bengt Warne’s influence in the 1990s since this is the date he reached a larger audience with his book release.
https://faircompanies.com/videos/stockholm-family-wraps-home-in-greenhouse-to-warm-up-weather/